کاربرد پلاستیک در صنعت ساختمان سازی و معماری

پلاستیک در صنعت ساختمان سازی و معماری کاربرد های بسیار مهم و حائز اهمیتی دارد. پلاستیک در چند دهه اخیر به جز جدانشدنی زندگی ما انسان ها تبدیل شده است و در بیشتر صنایع کاربرد دارد. پلاستیک را می توان متنوع ترین ماده در جهان نام نهاد. بیایم به زندگی روزمره خود و استفاده های گوناگون از پلاستیک نگاهی بیندازیم. در این مقاله از سایت چاپم کن به بررسی کاربرد و ویژگی های پلاستیک در صنعت معماری و ساختمان می پردازیم. با ما همراه باشید.

استفاده از پلاستیک در صنعت ساختمان سازی و معماری چه مزایای دارد ؟

پلاستیک در ساخت و ساز عمدتا برای مهر و موم ، پروفیل (پنجره و درب) ، لوله ها ، کابل ها ، پوشش کف و عایق استفاده می شود. به طور بالقوه ، پلاستیک ها به دلیل پوسیدگی ، زنگ زدگی و یا نیاز به رنگ آمیزی مجدد منظم ، کاربردهای بیشتری دارند ، دارای استحکام با کمبود وزن هستند ، به راحتی قابل شکل گیری هستند و وزن سبک آنها را قادر می سازد تا به راحتی درب محل حمل و نقل شوند. استفاده از پلاستیک در صنایع ساختمان سازی موجب حفظ انرژی های طبیعی، کاهش هزینه، افزایش کیفیت زندگی و محافظت از محیط زیست می شود. قطعات پلاستیکی علاوه بر طول عمر بالا، نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری دارند.

1- پلاستیک ها قابلیت بازیافت دارند. البته این موضوع برای همه ی پلاستیک ها مصداق ندارد، چرا که اضافه کردن برخی افزودنی ها برای افزایش مقاومت پلاستیک نسبت به آتش، ایجاد انعطاف پذیری و…. موجب از بین رفتن خاصیت بازیافت پلاستیک ها می شود که این موضوع برای محیط زیست بسیار مضر است.

2- پلاستیک ها قابلیت استفاده برای مصارف بهداشتی در ساخت خانه و بیمارستان ها را دارند. لوله های پلاستیکی برای انتقال بهداشتی آب در ساختمان ها ایده آل هستند. همچنین استفاده از سطوح پلاستیکی در ساختمان، تسهیل در نظافت را میسر می کند.

3- پلاستیک ها طول عمر بالایی داشته و در مقابل خوردگی مقاوم هستند. این خاصیت پلاستیک امکان استفاده در فریم پنجره ها و اتصالات لوله را با بیش از 50 سال لایف تایم میسر می کند.

4- یکی از مزیت های پلاستیک در ساختمان، استفاده بدلیل مقاوت در برابر آتش است. استفاده ی گسترده از پی وی سی برای ساخت انواع دستگاه های اعلام حریق و سیستم های اطفاء بدلیل خاصیت ذاتی این پلیمر در مقابل آتش استفاده آن را در این صنعت بسیار گسترده کرده است.

5- پلاستیک ها بطور موثری در برابر سرما، گرما و صدا عایق هستند. حدود 40 درصد از مصرف انرژی های طبیعی و ایجاد گازهای گلخانه ای مربوط به صنعت ساختمان سازی در بحث سرمایش و گرمایش است. استفاده از ویژگی عایق بودن پلاستیک علاوه بر جلوگیری در هدر رفتن انرژی، منجر به کاهش هزینه ها و کاهش آلودگی های صوتی می شود.

6- خاصیت شکل پذیری پلاستیک این امکان را می دهد که برای طراحی های نوین و ایجاد فضاهای مدرن از پلاستیک بیش از بیش در صنعت ساختمان بهره بگیریم.

7- از دیگر تمایز های پلاستیک می توان به ایجاد خلاقیت در ساخت ساز با بکارگیری پلاستیک اشاره کرد.

8- پلاستیک ها سبک وزن هستند. قطعات پلاستیکی عمدتا در مقابل محصولات مشابه چوبی یا فلزی وزن بسیار کمتری دارند و استفاده از نیروی کار بیشتر و جرثقیل های بزرگ برای حمل و نقل را می توان به واسطه این مزیت حذف کرد. همچنین مونتاژ و نصب این قطعات بسیار ساده تر است، از مزایای دیگر می توان به انعطاف شکل پذیری آن ها در مقایسه با قطعات تولید شده از فلز ، چوب و… اشاره کرد.

واژۀ پلاستیک که امروزه به طور معمول به کار می رود، اشاره به گروهی از مواد مصنوعی دارد که از یک سری مواد معمولی همچون زغال سنگ، نمک، روغن؛ نفت، گاز طبیعی، پنبه، چوب و آب ساخته شده اند. از این مواد، مواد شیمیایی نسبتاً ساده ای به نام منومر که قادر به انجام واکنش به یکدیگرند، تولید می شود. از به هم پیوستن منومرها، مولکولهای زنجیره ای با جرم مولکولی بسیار زیاد به نام پلیمر حاصل می شود.

مواد اصلی پلاستیکها را پلیمرها تشکیل می دهند. به طور کلی پلاستیک ترکیب شده است از جسم چسبنده و جسم پرکننده (گردهای آلی یا معدنی، رشته های نخی، پارچه ها و ورقها). برای بهره گیری بیشتر معمولاً پلاستیک با یک یا چند جسم دیگر ترکیب می شود تا ویژگیهای فیزیکی دلخواه در فرآورده به دست آید. مواد نرم کننده برای کارپذیری بیشتر، مواد پرکننده برای افزایش حجم و در نتیجه ارزانتر شدن، الیاف برای افزایش تاب و پایایی مواد سخت کننده به منظور گیرش سریعتر به مواد پلاستیکی افزوده می شود.

کاربرد های پلاستیک در صنعت ساختمان سازی و معماری :

• 1- مهر و موم و واشر :

مهر و موم ها و واشرها از الاستومرهایی ساخته می شوند که کاربرد اصلی آنها در ساخت نوارهای هوا ، آب بندهای دیافراگم ، واشرها و اتصالات انبساطی است. پلیمرهای مورد استفاده کلروپرن و EPDM هستند که دارای قابلیت مقاومت در برابر هوا ، مقاومت در برابر تغییر شکل و انعطاف پذیری حفظ شده ، و PVC در پنجره ها و درها ، همچنین به عنوان غشایی برای سقف و پوشش ها مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر این ، 250،000 تن پلیمر به عنوان پایه ای برای سیستم های چسب و مهر و موم استفاده می شود.

• 2- عایق کاری :

عایق کف معمولاً از پلی استایرن تولید می شود که در پانل ها گنجانده می شود یا در ساخت دیوارها و سقف ها قرار می گیرد. این عایق ترکیبی از سبک و استحکام است و نصب آن ساده است و پیمانکاران را قادر می سازد مقررات مربوط به صرفه جویی در انرژی را به طور کامل رعایت کنند.

• 3- لوله و کانال کشی :

لوله و کانال کشی بیشترین مصرف کننده پلیمرها در ساخت و ساز هستند و 35٪ از پلاستیک مورد استفاده برای ساخت و ساز را در بر می گیرد . کابل کشی ، کانال های آب باران ، لوله های با قطر بزرگ فاضلاب ، زهکشی و آب آشامیدنی ساخته شده از PVC و پلی اتیلن.

• 4- روکش و پروفیل :

روکش و پروفیل های پنجره ها ، درها ، پیچ ها و دامن های ساخته شده از PVC-U ، روکش خارجی با استفاده از فنولیک جایگزین چوب است و نه رزین های سنتی که حداقل خطر آتش سوزی دارند.

• 5- نایلون شناژ ( پلاستیک بتن ریزی  ) :

کاربرد پلاستیک در مصالح ساختمانی بیشتر به مصرف پلاستیک شناژ برای بتن ریزی فنداسیون و جلوگیری از خروج آب درون بتن است همینطور از ورود خاک ریزشی به داخل فنداسیون و بر روی ورق های فلزی برای درز بندی بهتر  استفاده می شود .

• 6- ساخت آجر :

آجرهایی که از پلاستیک‌های بازیافتی ساخته می‌شوند در مقایسه با آجرهای سنتی، در برابر آتش مقاوم‌ترند، ارزان‌ترند و مهم‌تر از همه با محیط زیست سازگارند.

پلیمرهای مورد استفاده در ساختمان کدامند؟

پلیمرها در صنعت ساختمان‌ سازی کاربردهای متنوع و گسترده‌ای دارند. در این بخش به معرفی پلیمرهای مورد استفاده در ساختمان می‌پردازیم.

• پلی اتیلن

پلی اتیلن از جمله پلیمرهای گرمانرم است که کاربردهای فراوانی در صنعت ساختمان‌سازی دارد. پلی اتیلن دارای مقاومت ضربه‌ای، مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی بوده و نیز بسیار بادوام است. از پلی اتیلن در پوشش بتن، ساخت روکش‌های ضد رطوبت برای مواد و ماشین‌آلات، ساخت مخازن آب و لوله‌های آب سرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• PVC

پلی وینیل کلرید یا پی‌ وی‌ سی به دلیل مقاومت مکانیکی خوب، مقاومت در برابر سایش، وزن پایین، قیمت مناسب و دوام بالا، در ساختمان‌سازی کاربردهای فراوانی دارد. مقاومت بالای پی‌ وی‌ سی سبب شده تا از آن در ساخت درب و پنجره و پوشش‌های داخلی استفاده شود.

همچنین، لوله‌ های پی‌ وی‌ سی باکیفیت استفاده شده در ساختمان‌‌ها، دوام بسیار طولانی دارند و در برابر خوردگی، پوسیدگی و ضربه مقاوم هستند. پی‌ وی‌ سی عایق مناسبی برای برق است و در روکش کابل‌ها کاربرد دارد. در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی، پی‌وی‌سی آلودگی زیست‌ محیطی کمتری ایجاد می‌کند و برای تولید فرآورده‌های آن به انرژی کمی نیاز است، در نتیجه قیمت مناسبی دارد. از دیگر کاربردهای پی‌ وی‌ سی در ساختمان می‌توان ساخت لوله‌های آب باران، کانال‌ های تهویه، لوله‌های آب سرد، ساخت پنل‌ها و ورق‌های سیم برای سقف و برای عایق‌ های حرارتی و صوتی را نام برد.

• پلی استایرن

پلی استایرن از پلیمرهای گرمانرم است که قیمت پایین و کاربردهای فراوانی دارد. ورق‌های تولید شده با پلی استایرن، مقاومت ضربه‌ای بالایی دارند. پلی استایرن خواص دی‌الکتریکی خوب و جذب آب کمی دارد و در ساخت ورق و فراورده‌های قالب‌ گیری، پوشش سامانه‌های جداکننده، عایق‌های حرارتی، بلوک‌های پرکننده در سامانه‌ های مختلف ساختمانی و نیز جهت تراز کردن سطوح کاربرد دارد.

• پلی پروپیلن یا PP

پلی پروپیلن از گرمانرم‌های نسبتا جدیدتر است که کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساختمان‌سازی دارد. این پلیمر به دلیل وزن بسیار پایین، مقاومت حراراتی خوب، مقاومت کششی خوب، سختی بالا، خواص دی‌الکتریک مناسب و مقاومت شیمیایی بالا، کاربردهای فراوانی دارد. PP در مقایسه با پلی اتیلن و پلی استایرن خواص مکانیکی بهتری دارد اما از PVC و آکرلیک ضعیف‌تر است.

فراورده‌های پلی پروپیلن در ساخت لوله، ورق، فیلم و تولید سیمان‌های آزبستی کاربرد دارد.

• ABS

آکریلونیتریل بوتادین استایرن یا ABS پلاستیکی است که به دلیل دارا بودن مقاومت ضربه‌ای و مقاومت کششی بسیار بالا، کاربردهای گسترده‌ای دارد. برای افزایش دوام و استحکام این پلاستیک، به آن الیاف شیشه اضافه می‌شود. از دیگر ویژگی‌های این پلیمر می‌توان به مقاومت در برابر خراش، سفتی، سختی و قالب‌گیری آسان آن اشاره کرد. پلاستیک‌ های ABS مقاومت حراراتی، مقاومت و ثبات ابعادی مناسبی دارند و جذب آب در آن‌ها کم است. این پلیمر در تولید بدنه لوازم خانگی، ساخت درب‌های کشویی، قاب‌های پنجره و قایق‌های کوچک کاربرد دارد.

• آکرلیک‌ها

آکرلیک از جمله پلیمرهای گرمانرم است که در انواع مات، تیره رنگ، میله‌ای و قطعه‌ای موجود است. کاربرد آکرلیک در ترکیب‌بندی پوشرنگ‌ها و چسب‌هاست و عمدتا به‌صورت امولسیون موجود هستند.

از ویژگی‌های آکرلیک‌های می‌توان مقاومت بالا در برابر وزن، مقاومت حراراتی خوب، مقاومت بسیار خوب در برابر هوازدگی، جذب کم آب، مقاومت شیمیایی بالا، ضریب انبساط بسیار بالا و شکل‌پذیری خوب را نام برد. آکرلیک در ساخت پوشش‌ها، روشنایی، علائم راهنمایی، گنبد، نورگیر، سرویس‌های بهداشتی و شکل مایع آن در پوشش بام‌ها کاربرد دارد.

• پلی آمیدها

پلی آمیدها یا نایلون‌ها از پلیمرهای خطی هستند که مقاومت مکانیکی خوب، مقاومت در برابر سایش، مقاومت حراراتی مناسب، مقاومت در برابر خزش و مقاومت در برابر خستگی خوبی دارند، اما جذب رطوبت بالایی دارند. نایلون‌ها مقاومت شیمیایی بالایی در برابر انواع روغن‌ها، مواد سوختی، چربی‌ها، بیشتر حلال‌ها و نیز ترکیبات قلیایی دارند. نایلون‌ها به دلیل ضریب اصطکاک پایینی که دارند، در ساخت قطعات مهندسی سبک از جمله دنده‌ها، بست پنجره‌ها، پیچ و مهره و روکش سیم و کابل کاربرد دارند.